Kunst, wetenschap en onderwijs

Didactische inspiratie van:

Freek de Jonge en Louise Fresco

Internet weigert en het regent pijpestelen –eindelijk, waardoor we besluiten het Groninger museum te bezoeken. Op de tweede verdieping resideren tijdelijk caberetier/kunstenaarsechtpaar Freek en Hella de Jonge. En ze ontvangen gasten. Vandaag kwam Prof. Dr. Ir. en auteur Louise Fresco, voorzitter van de Raad van Bestuur van Wageningen University & Research.
Ze spraken over de kunst, wetenschap en onderwijs. In een setting die me in verwarring bracht: zoveel moois, zulke veelzijdige en zulke gedreven mensen, wat bijzonder om hier bij te mogen zijn.

En uiteraard weer stof tot nadenken als het gaat om training en onderwijs. Ditmaal in de vorm van drie boodschappen.

Wat opvalt is de enorme creativiteit en veelzijdigheid van het echtpaar. Cabaretier Freek zit bijna 50 jaar in het theatervak, maar bouwde ook 6 jaar lang met zijn vrouw Hella aan een wandmozaïek, en voert actie tegen de aardbevingen ‘Laat Groningen niet zakken’.

Begaan met de kunst en de wereld, stelden zij een manifest op:

Boodschap 1: Herontdek de zintuigen

Het manifest is een groot pleidooi voor het gebruik van de zintuigen. Ook vanuit het breinleren wordt dit ondersteund. Gelukkig zag ik het afgelopen week tijdens lesbezoeken ook in de lespraktijk worden toegepast. Bij een les in perspectieftekenen kwam een studente er niet uit. De docente pakte een rol tape uit de kast en liet de studente zien (en voelen) hoe de verhoudingen van het object waren. Er ging een lampje branden. Docente Vosters deed het op een heel andere manier: zij gaf studenten hielp het ezelsbruggetje ‘Mrs. Vosters plays Ykelele’ om studenten de lastige marketingformule M x V = P x Y te laten onthouden. Ze liet eerst een plaatje zien van zichzelf, spelend op de ukelele voordat de clou kwam. Weer een andere hbo-docente deelde knoflookteentjes en basilicum uit, liet studenten ruiken en herinneringen ophalen. Om vervolgens een schrijfopdracht te geven.

Geluidsfragment: Gevoeligheid ontwikkelen

Vraag: hoe breng jij zintuigen in, in een les- of trainingssituatie?

Geluidsfragment: Leren is meer

Boodschap 2: Zorg voor Vertrouwen, Discipline en Concentratie

Aan de wanden hangen twee grote teksten, links hangt: Vertrouwen, discipline en concentratie. Volgens Freek de Jonge zouden de kinderen op de basisschool hier al hun aandacht aan moeten besteden, dan komt de rest vanzelf. Onderzoek ondersteunt dat mensen die gedisciplineerd zijn, beter presteren en gelukkiger zijn in het leven. Voor ons als opleiders een steuntje in de rug als we eisen stellen aan onze deelnemers en studenten. Over concentratie is inmiddels ook veel geschreven, en dan ook de rol van internet en smartphones. Misschien toch verbieden zo nu en dan?
Vertrouwen stond voorop, vertrouwen geven en vertrouwen hebben. En ook als rolmodel optreden.

Geluidsfragment: Vaardigheden voor de toekomst vs lesdwang

Vraag: geef je genoeg vertrouwen en vraag je genoeg discipline? En wat kun je doen om de concentratie van je deelnemers te bevorderen?

Boodschap 3: Start met basisvaardigheden  en laat mensen daarna vooral interdisciplinair werken

Deze boodschap kwam van Louise Fresco. Zij heeft haar sporen verdiend in de wetenschap. Als voorzitter van de Raad van Bestuur van Wageningen University & Research richt zij zich op duurzaamheid, voedsel en de toekomst van de wereld. Vanuit haar positie geeft ze aan hoe belangrijk het is om interdisciplinair te werken. En dat pakt ze breed aan: zo laat ze gerust muzikanten en kunstenaars  samenwerken met wetenschappers.

Toch is enige basiskennis van taal en rekenen noodzakelijk volgens haar, om kritisch denken te kunnen ontwikkelen.

Geluidsfragment: Interdisciplinair werken, uit de ooghoeken kijken

Vraag: waar zie jij mogelijkheden tot kruisbestuiving en samenwerking met andere disciplines?

Aan het einde hielde Louise Fresco nog een pleidooi om bewust te kijken, zoals in het museum, En Freek de Jonge sloot het gesprek af met een smakelijk gedicht.

Geluidsfragment: Slotwoord en gedichtje ‘Koolmees’

Geen concrete tips deze keer, maar wel hopelijk stof tot nadenken. Mocht je ook de tentoonstelling bezoeken, groet de familie De Jonge van me. En wellicht ga je toch iets (nog meer) gebruiken in een toekomstige didactische context.
Jouw reactie is van harte welkom, liken en delen via een van de buttons hieronder natuurlijk ook.